یک روان شناس گفت: طرحواره استحقاق به معنای حق به جانب بودن است و این افراد به دلیل سن، تجربه، مهارت یا موقعیت شغلیشان، به خود حق می‌دهند که خود را بزرگ‌تر، باهوش‌تر و مهم‌تر از دیگران بدانند.

به گزارش گویای صنعت، دکتر زینت السادات میرغفوریان، درمانگر و مشاوره خانواده در گفتگو با برنامه «با من بگو» رادیو سلامت در خصوص طرحواره استحقاق و خود بزرگ‌بینی افزود: این افراد به دنبال برتری‌طلبی و دستیابی به موقعیت‌های خاص هستند؛ و خود را به دلیل ویژگی‌های خاصی مانند مدیر شرکت بزرگ بودن، باهوشی یا تک فرزندی برتر و ویژه تر می‌دانند.
او بیان کرد: این افراد بدون توجه به نیازها و ارزش‌های دیگران، خود را بالاتر و محق‌تر می‌دانند و به اصول و قواعد ارتباطی تعهدی نشان نمی‌دهند.
این مشاوره خانواده در ادامه تأکید کرد: افراد استحقاقی به دلیل ذهنیت غلط خود، تعهدی به رعایت اصول و قوانین ارتباطی ندارند و به همین دلیل به دیگران احترام کافی نمی‌گذارند و بدون توجه به منطقی بودن خواسته‌هایشان، بر آن‌ها پافشاری می‌کنند.
او در ادامه افزود: این افراد معمولاً دلیلی در ذهن خود دارند که خود را برحق و محق می‌دانند و همین دلیل باعث می‌شود که رفتارهای برتری‌طلبانه از خود نشان دهند.
* علل احساس استحقاق و خود بزرگ‌بینی در برخی افراد
میرغفوریان در پاسخ به این پرسش که برخی افراد به دلیل داشتن عنوان یا مقام خاص خود را مستحق خدمات ویژه‌تری نسبت به دیگران می‌دانند، توضیح داد: گاهی اوقات عنوان، مقام یا هر دلیلی باعث می‌شود فرد از دیدگاهی به داستان نگاه کند که به خود حق برتری بدهد. این ویژگی باعث می‌شود که درک و همدلی آن‌ها نسبت به دیگران کاهش یابد.
او در خصوص اینکه آیا این موضوع به فرهنگ مرتبط است؟ پاسخ داد: بله، در برخی فرهنگ‌ها و آموزش‌ها، به دلیل نقش‌ها و جایگاه‌های خاص مانند پسر بودن، ارشد بودن، پدر یا مادر بودن، احترام بیشتری توقع می‌شود. این نگرش‌ها به ویژه در کودکان و نوجوانان مشاهده می‌شود که به خانواده‌هایشان می‌گویند چون آن‌ها را به دنیا آورده‌اند، مستحق خدمات و امکانات ویژه‌ای هستند.
این درمانگر در پایان تأکید کرد: فرهنگ، نوع تربیت و شرایط زندگی در شکل‌گیری این طرحواره استحقاق نقش مهمی دارد.